การพัฒนาเว็บไซต์ห้องสมุดประชาชน

ในวันที่ 5 มีนาคม 2553 สำนักงาน กศน. โดย สพร. ได้เชิญผู้แทนจากสถาบัน กศน. ภาค ทั้ง 5 ภาค มาร่วมวางแผนการดำเนินงานโครงการพัฒนาบุคลากรห้องสมุดประชาชนเพื่อใช้โปรแกรมระบบบริการงานห้องสมุด (PLS v.5) ณ ห้องประชุม 2 ชั้น 6 สำนักงาน กศน. ซึ่งภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้มอบหมายให้ นายศรีเชาวน์ วิหคโต เป็นตัวแทนเข้าร่วมประชุม โดยมีวัตถุประสงค์ของการประชุม เพื่อวางแผน และประสานแผนการดำเนินการอบรมบรรณารักษ์ห้องสมุดประชาชนอำเภอ จำนวน 852 แห่งทั่วประเทศ ซึ่งข้อสรุปจากการประชุม สรุปได้ดังนี้ สรุปผลการประชุม

1. หลักสูตรที่ใช้ในการอบรม คือ หลักสูตรการสร้าง website ห้องสมุดประชาชน และหลักสูตรการใช้โปรแกรมระบบบริการงานห้องสมุด (PLS v.5) ซึ่งทั้งสองหลักสูตรจะดำเนินการอบรมพร้อมกัน
2. เป้าหมายในการบอรม คือ ห้องสมุดประชาชนทุกแห่ง ต้องมี website เผยแพร่ทางอินเทอร์เน็ต และต้องใช้โปรแกรมระบบบริการห้องสมุดใช้งานในแต่ละห้องสมุด โดยดำเนินการให้เกิดผลดังกล่าวภายในเดือน พฤษภาคม 2553
3. ลักษณะของเว็บไซต์ของห้องสมุด ดำเนินการสร้างได้ตามความเหมาะสม และความพร้อมของแต่ละจังหวัด โดยมีแนวทางดังนี้ 3.1 สร้างเอง ด้วยการเขียนภาษา HTML แล้วเผยแพร่ที่ เว็บไซต์ ของสถาบัน กศน. จังหวัด 3.2 เว็บสำเร็จรูป โดยติดตั้งที่ Server ของสำนักงาน กศน. จังหวัด 3.3 ในกรณีที่ server ของ สำนักงาน กศน. จังหวัด ไม่สามารถเผยแพร่ website ได้ให้ใช้เว็บไซต์ ที่ให้บริการฟรีบนอินเทอร์เน็ต เช่น blog spot หรือ word press 3.4 เผยแพร่ เว็บไซต์ จาก Server ของ สพร. (ดำเนินการภายหลังจากที่มีการดำเนินการติดตั้งระบบเสร็จแล้ว ซึ่งจะไม่ทันตามเป้าหมายที่กำหนด จึงต้องใช้วิธีการตามข้อ 3.1-3.3 ก่อน) แต่ละภาคจะดำเนินการอย่างไรให้พิจารณาตามความเหมาะสมและความพร้อม
4. องค์ประกอบของเว็บไซต์ ควรมีเนื้อหาดังต่อไปนี้ 4.1 แนะนำห้องสมุด เช่น ประวัติห้องสมุด บุคลากร ที่ตั้ง (มีแผนที่ประกอบ) วันที่เปิดบริการ การสมัครสมาชิก วิสัยทัศน์ 4.2 กิจกรรมห้องสมุด เช่น กิจกรรมที่จัดในวันสำคัญต่างๆ ห้องสมุดเคลื่อนที่ นิทรรศการ เป็นต้น 4.3 กิจกรรมส่งเสริมการอ่านและส่งเสริมการเรียนรู้ (มีภาพกิจกรรม) ข้อมูลท้องถิ่น เช่น องค์ความรู้ประเภทต่าง ๆ สถานที่สำคัญ ประเพณี วัฒนธรรม การแข่งขัน(กีฬาแห่งชาติ ที่จัดในจังหวัดของตนเอง) 4.4 ประชาสัมพันธ์ (ข่าว) 4.5 Link (การเชื่อมโยง) ไปยังแหล่งการเรียนรู้อื่น ๆ สิ่งที่ควรคำนึงถึงคือ เว็บไซต์ของห้องสมุดจะต้อง ทันสมัย ถูกต้อง ออกแบบสวยงาม แสดงผลรวดเร็ว มีการเชื่อมโยง
5. การอบรมการใช้โปรแกรมระบบบริการงานห้องสมุด อาจจะไม่ต้องอบรมทุกแห่ง เพราะ มีห้องสมุดหลายแห่งใช้งานอยู่แล้ว จึงควรดำเนินการอบรมตามสภาพของแต่ละภาค โดยอาจารย์ฐิติ บุญยศ ผู้พัฒนาโปรแกรมได้มอบต้นฉบับโปรแกรมที่พัฒนาล่าสุดให้ ให้กับผู้แทนแต่ละภาค นำไปใช้ในการอบรม
6. กระบวนการอบรมต้องพิจารณาว่า จะดำเนินการอบรมอย่างไร เพราะจำนวนห้องสมุดประชาชน ที่จะต้องใช้โปรแกรมนี้ มีเป็นจำนวนมาก ดังนั้น แนวทางสำหรับภาคที่มีจำนวนห้องสมุดมาก อาจจะต้องอบรมหลายรุ่น หรือ มีการอบรมหลายขั้นตอน และใช้การอบรมออนไลน์ เข้ามาช่วย โดยจะมีการหารือรายละเอียดอีกครั้งในการประชุมร่วมกันที่สถาบัน กศน. ภาคกลาง ในวันที่ 10-12 มีนาคม 2553
7. แผนการอบรม แต่ละภาคได้กำหนดช่วงในการอบรมโดยคร่าวๆ มีดังนี้ • ภาคเหนือ 31 มี.ค.- 2 เม.ย.(เจ้าหน้าที่ห้องสมุด+ online) • ภาคกลาง 22-24 มี.ค./ • ภาคใต้ 22-24 มี.ค./ 29-31 มี.ค • ภาคตะวันออก 21-23 เม.ย. /26-28 เม.ย.(ไม่มีนานมี) • ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 22-24 มี.ค.(เจ้าหน้าที่ดูแลระบบ)/ 19-21 เม.ย.(เจ้าหน้าที่ห้องสมุด+ online)
8. การอบรมของแต่ละภาค ควรมีอย่างน้อย 1 ครั้ง ที่เชิญผู้รับผิดชอบงานห้องสมุดประชาชนของสำนักงาน กศน. จังหวัดมาร่วมประชุมด้วย เพื่อให้ ผู้แทนจาก สพร. ชี้แจงแนวทางปฏิบัติตามเกณฑ์พัฒนาห้องสมุดประชาชน
9. เนื่องจากบริษัท นามมีบุ๊คส์ มีความประสงค์ที่จะช่วยเสริมความรู้เรื่อง “เทคนิคการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านอย่างมืออาชีพ” ถ้าภาคใดต้องการ จะต้องเพิ่มการอบรมอีก 1 วัน และแจ้งให้ สพร. ทราบ โดยบริษัทจะออกค่าใช้จ่ายที่เป็นค่าวิทยากร และเอกสารประกอบการอบรม

แนวทางการดำเนินงานต่อเนื่องในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

1. เนื่องจากภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีกลุ่มเป้าหมายมากที่สุด โดยมีจำนวนห้องสมุดประชาชน มากว่า 300 แห่ง แต่มีจุดเด่นในเรื่องการเผยแพร่เว็บไซต์ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต เพราะสำนักงาน กศน.จังหวัดส่วนมาก สามารถใช้ server เพื่อเผยแพร่ website ได้ ดังนั้น แนวทางการพัฒนาบุคลากรตามโครงการพัฒนาบุคลากรห้องสมุดประชาชนเพื่อใช้โปรแกรมระบบบริการงานห้องสมุด (PLS v.5) จึงมีแนวทางดังนี้

• 1 การพัฒนาเว็บไซต์ห้องสมุดประชาชน มีแนวทางดังนี้ 1.1 สำรวจข้อมูลว่ามีห้องสมุดใดบ้าง ที่ยังไม่มี เว็บไซต์ของห้องสมุด(มีการสำรวจข้อมูลเบื้องต้นแล้ว โดย สพร.) 1.2 กำหนดรูปแบบเว็บไซต์ที่ใช้สำหรับห้องสมุดประชาชน คือ จะใช้ เว็บไซต์สำเร็จรูป ซึ่งส่วนมากในปัจจุบัน มีการใช้ 2 รูปแบบ คือ web template และ Maxsite หรือรูปแบบที่จังหวัดนั้นๆ ใช้อยู่ในปัจจุบัน 1.3 การอบรมจะแบ่งออกเป็น 2 ช่วง คือช่วงแรกเป็นการอบรมผู้ดูและระบบคอมพิวเตอร์ และผู้รับผิดชอบงานห้องสมุด ของ สำนักงาน กศน. จังหวัด ทั้ง 19 จังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพื่อเตรียมความพร้อมของ server ในการติดตั้ง เว็บไซต์ ห้องสมุดประชาชน และวางแผนในการพัฒนาห้องสมุดประชาชน ตามแนวทางที่กำหนด ช่วงที่ 2 อบรมบรรณารักษ์ห้องสมุดประชาชน ในการสร้าง เว็บไซต์ และ การใช้โปรแกรมระบบบริการงานห้องสมุด ซึ่งการอบรมในช่วงที่ 2 นี้อาจจะแบ่งการอบรมออกเป็นหลายรุ่น และนำเอารูปแบบการอบรมทางไกลมาเสริม
• 2 การอบรมการใช้โปรแกรมระบบบริการห้องสมุด มีแนวทางการดำเนินการดังนี้ 2.1 กำหนดรายละเอียด และประสานแนวทางการอบรม พร้อมทั้งจัดทำหลักสูตรการอบรม ที สถาบัน กศน. ภาคกลาง ระหว่าง วันที่ 10-12 มีนาคม 2553 2.2 จัดทำสื่อประกอบการอบรม และสื่อ ออนไลน์ ในระบบ e-Training และจัดหาอุปกรณ์ประกอบการอบรม เช่น กล้อง digital เครื่องอ่านบาร์โค้ต Laser Printer 2.3 เตรียมความพร้อมวิทยากร โดยพิจารณาจจากบรรณารักษ์ทีมีประสบการณ์ในการใช้โปรแกรม 2.4 เปิดการอบรม ผ่านระบบ e-Training 2.5 เปิดการอบรมแบบชั้นเรียน สำหรับผู้ที่ผ่านการอบรมระบบ e-Training 2.6 ติดตามผลการอบรม